Wizyta szczepienna nierzadko wiąże się ze stresem, zarówno rodziców, jak i dzieci. Istnieją jednak sposoby, by ograniczyć nieprzyjemna doznania maluszka.

1. Karmienie piersią. Bliski kontakt ze skórą mamy i słodki smak mleka mają właściwości przeciwbólowe i kojące. Najlepiej karmić na około minutę przed, w trakcie oraz do kilku minut po szczepieniu.
2. Specjalny roztwór cukru. Odpowiednio przygotowany słodki napój uspokaja i odwraca uwagę dziecka od zabiegu.
3. Odpowiednia pozycja. Dobrze jest delikatnie przytulić pociechę do klatki piersiowej.
4. Sposobem złagodzenia stresu u dzieci powyżej 7 roku życia jest siedzenie prosto podczas szczepienia co zapewnia mu poczucie kontroli. Mniejszy jest też poziom dyskomfortu i strachu. Należy unikać trzymania na siłę, ponieważ takie rozwiązanie nasila strach i nieufność.
5. Szczera rozmowa – pomaga przezwyciężyć stres starszym dzieciom.
6. Odciągnięcie uwagi – np. bajki, gry na telefonie, dmuchanie baniek mydlanych.
7. Specjalne plasterki przeciwbólowe.
8. Leki przeciwbólowe, np. paracetamol –skonsultuj się z lekarzem, czy są odpowiednie dla Twojego dziecka.
9. Dobre nastawienie rodzica – dziecko zwraca na to uwagę.

Źródła informacji:

A. Bednarek, i wsp., „Szczepienia ochronne w profilaktyce chorób zakaźnych u dzieci”, Warszawa 2018, PZWL Wydawnictwo Lekarskie.

L.M. Eden,I wsp., „Minimizing pain during childhood vaccination injections: improving adherence to vaccination schadules”, Pediatrc Health, Medicine and Therapeutics, 2014, 5, 127-140.

A. Taddio, I wsp., “Reducing the pain of childhood vaccination: an evidence-based clinical practice guideline”, CMAJ, 2010, 182(18), E843-E855.

Ipp M, i wsp., “Order of vaccine injection and infant pain response”, Arch Pediatr Adolesc Med., 2009, 163(5), 469-472.

Wg wytycznych Advisory Committee on Immunization Practices przy wyborze miejsca szczepienia lekarz lub pielęgniarka musi wziąć pod uwagę wiek dziecka, sposób wykonania wstrzyknięcia i zalecaną okolicę ciała. Zaleca się, aby u dzieci poniżej 3 roku życia szczepionki domięśniowe podawać w przednioboczną powierzchnię uda. U dzieci i młodzieży (3–18 lat) rekomendowanym miejscem jest mięsień naramienny.

Źródło informacji:

Kroger A.T., Sumaya C.V., Pickering L.K., Atkinson W.L., Centers for Disease Control and Prevention: General recommendations on immunization. Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP). MMWR Recomm Rep., 2011; 60: 1–60

Odpowiedź znajdziesz w naszym kalendarzu szczepień, w którym zestawiliśmy szczepienia dla niemowląt i 2-latków.

Owszem. Wg rekomendacji Advisory Committee on Immunization Practices nie ma dokładnego limitu liczby szczepionek podawanej na 1 wizycie. Liczba antygenów zarazków chorobotwórczych, z jakimi dziecko spotyka się na co dzień w środowisku, jest dużo większa niż ta zawarta w szczepionkach. Program Szczepień Ochronnych przewiduje podawanie kilku szczepionek na prawie każdej wizycie szczepiennej.

Źródło informacji:

Kroger A.T., Sumaya C.V., Pickering L.K., Atkinson W.L., Centers for Disease Control and Prevention: General recommendations on immunization. Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP). MMWR Recomm Rep., 2011; 60: 1–60

Każdorazowo za ocenę wystąpienia wskazań i przeciwwskazań do danego szczepienia u konkretnego pacjenta – zarówno dorosłego, jak i dziecka – odpowiada lekarz kwalifikujący do tego szczepienia. Zaszczepienie pacjenta mimo istniejących przeciwwskazań do tego szczepienia może (ale nie musi) pogorszyć stan zdrowia i skutkować działaniami niepożądanymi. Dlatego niezwykle ważne jest, aby lekarz podczas kwalifikacji pacjenta uwzględnił przeciwwskazania do szczepienia, a także, by dochować wszelkich środków ostrożności przy szczepieniu, takich jak:

• dokładne stosowanie się lekarza do aktualnych wytycznych prawidłowej kwalifikacji do szczepień, w tym:
  • uwzględnienie wszystkich wskazań i przeciwwskazań do stosowania danej szczepionki;
  • zebranie wywiadu lekarskiego z pacjentem kwalifikowanym do szczepienia (włączając zebranie informacji o przebytych szczepieniach);
  • zbadanie pacjenta kwalifikowanego do szczepienia.
• zaszczepienie pacjenta w ciągu 24h po kwalifikacyjnym badaniu lekarskim (ważność takiego badania wynosi 24h);
• dołożenie wszelkich starań, aby szczepionka była podana w sposób prawidłowy, przez wykwalifikowany personel, z zachowaniem zasad aseptyki i antyseptyki, za pomocą sterylnego sprzętu – w każdym przypadku o wyborze miejsca i drogi podania szczepionki decydują wskazania producenta szczepionki zawarte w charakterystyce produktu leczniczego (ulotce informacyjnej producenta);
• odnotowaniu faktu podania szczepionki w karcie uodpornienia, w dokumentacji lekarskiej ochronnych i w książeczce szczepień;
• obserwacja pacjenta przez określony czas po szczepieniu (zazwyczaj 30 minut).

Takie postępowanie pozwala zminimalizować ryzyko wystąpienia niepożądanego odczynu poszczepiennego i zapewnia maksymalną skuteczność szczepienia.

Źródło informacji:

Dane ze strony internetowej: Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny dotyczące kwalifikacji do szczepień

Pierwsze objawy krztuśca mogą być łudząco podobne do przeziębienia: katar, ból gardła, kaszel, gorączka. O zachorowaniu na krztusiec może świadczyć, jeżeli kaszel będzie się przedłużać (nawet do wielu tygodni) oraz nabierze napadowego charakteru. Typowy dla krztuśca jest kaszel powodujący duży wysiłek u dziecka,  mogący sprawiać problemy z prawidłowym oddychaniem. Należy jednak pamiętać, że może przebiegać atypowo. W przypadku wątpliwości należy skonsultować stan zdrowia dziecka z lekarzem. Krztusiec podejrzewa się na podstawie objawów, natomiast pewna diagnoza jest ustalana tylko na podstawie badań krwi.

Źródła informacji:

Popczyk E., Sadkowska-Todys M., Zieliński A., Choroby zakaźne i pasożytnicze – epidemiologia i profilaktyka, Wydanie VII, α-medica press, Bielsko-Biała 2014

Medycyna Praktyczna –informacje o krztuścu.

W publikacjach naukowych opisywano dłuższy czas utrzymywania się stanu odporności immunologicznej przeciw krztuścowi po szczepionkach pełnokomórkowych. Różnice te (w dużym uproszczeniu) są spowodowane tym, że duża ilość antygenów krztuścowych zawartych po szczepionkach pełnokomórkowych powoduje, że odpowiedź immunologiczna jest bliższa odpowiedzi po naturalnej infekcji (wykres)

Źródła informacji:

van der Lee, S. (2018). Persistence of pertussis immunity in children and adults; Influence of priming vaccination(Doctoral dissertation, Utrecht University).

Sheridan S.L. i wsp.: Number and order of whole cell pertussis vaccines in infancy and disease protection. JAMA, 2012; 308: 454–456

Liko J. i wsp.: Priming with whole-cell versus acellular pertussis vaccine. NEJM, 2013; 368: 581–582

Pertussis WHO position paper – September 2015;

W świetle ostatnich doniesień naukowych Światowa Organizacja Zdrowia zaleca krajom takim jak Polska dalsze szczepienie niemowląt szczepionką pełnokomórkową DTwP z powodu wysokiej skuteczności, co przekłada się pośrednio na zmniejszenie skali epidemii krztuśca.

Źródło informacji:

Pertussis WHO position paper – September 2015;

Zasady zgłaszania działań niepożądanych są określone w przepisach prawa wspólnych dla wszystkich krajów członkowskich Unii Europejskiej. Zgodnie z nimi każde podejrzenie wystąpienia działania niepożądanego powinno być zgłoszone. Pacjenci, ich przedstawiciele ustawowi lub opiekunowie faktyczni mogą zgłosić działania niepożądane:

lekarzowi, farmaceucie lub pielęgniarce,

lub

bezpośrednio do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, ul. Al. Jerozolimskie 181C, 02-222 Warszawa, tel.: 22 49-21-301, fax: 22 49-21-309, e-mail: ndl@urpl.gov.pl lub do podmiotu odpowiedzialnego,

lub

bezpośrednio do podmiotu odpowiedzialnego IBSS BIOMED S.A.. al. Sosnowa 8, 30-224 Kraków, fax: (+48 12) 37 69 205, e-mail: pharmacovigilance@biomed.pl, tel. kom. alarmowy (w celu zgłoszenia działania niepożądanego): +48 508 120 188

Zgłoszenia do IBSS BIOMED S.A. można dokonać wypełniając formularz dostępny na stronie głównej https://www.biomed.pl/dzialania-niepozadane/ odpowiednio dla fachowych pracowników służby zdrowia lub formularz dla pacjentów i ich rodzin lub na każdym innym formularzu przewidzianym przez przepisy prawa.