Szczepionki – dementujemy mity
Szczepienia już od momentu ich wynalezienia rodziły kontrowersje wśród sceptyków. Na przestrzeni lat powstało wiele mitów na ich temat – są one wodą na młyn dla ruchów antyszczepionkowych. Poniżej obalamy kilka z nich.
Szczepionki powodują autyzm – MIT!
Liczne badania naukowe wykluczyły związek przyczynowo-skutkowy między szczepionką MMR a autyzmem. Teza pochodząca z artykułu opublikowanego przez Andrew Wakefielda w czasopiśmie The Lancet w 1998 roku okazała się oszustwem – autor celowo zafałszował wyniki. Świat jednak zdążył usłyszeć o rzekomej szkodliwości szczepień, czego konsekwencją był spadek wyszczepialności w wielu krajach i towarzyszący temu wzrost zachorowalności na odrę i świnkę. Za swoje nieetyczne działania Wakefield został dożywotnio pozbawiony prawa wykonywania zawodu lekarza w Wielkiej Brytanii.
Szczepionki przeciążają układ odpornościowy dziecka – MIT!
Antygenem nazywamy np. poszczególne elementy budujące strukturę wirusa czy komórkę bakterii, w tym m.in. białka i glikoproteiny. Ilość antygenów z otoczenia, na które dziecko narażone jest każdego dnia wielokrotnie przewyższa ich liczbę zawartą w szczepionkach. Nawet podanie bardzo wielu antygenów jednocześnie, jak to ma miejsce w przypadku szczepień pełnokomórkową szczepionką przeciw tężcowi, krztuścowi i błonicy (DTwP) nie obciąża w istotny sposób układu immunologicznego, gdyż walka z obcymi substancjami to dla niego codzienność. Wręcz przeciwnie – mnogość antygenów pozwala naszemu organizmowi lepiej przygotować się na kontakt z ewentualnym patogenem i skuteczniej go zwalczyć.
Szczepienia są przyczyną śmierci łóżeczkowej niemowląt (SIDS) – MIT!
Pierwszy rok życia dziecka jest okresem intensywnym– obowiązujący kalendarz szczepień zakłada zaszczepienie przeciwko ośmiu patogenom. Fakt, że szczyt występowania SIDS pokrywa się z okresem trzykrotnego podawania skojarzonej szczepionki przeciwko tężcowi, krztuścowi i błonicy i monowalentnych szczepionek przeciwko polio i Haemophilus influenza typu B (czyli w 1-2 roku życia) wysunął hipotezę, że może ona zwiększać ryzyko wystąpienia zespołu śmierci łóżeczkowej. Jednakże, wielokrotne badania wykazały odwrotną korelację – szczepionka przeciw tężcowi, krztuścowi i błonicy obniża ryzyko SIDS nawet o połowę. Obecnie uważa się, że immunizacja stanowi ważny element strategii zapobiegania zespołu śmierci łóżeczkowej.
Choroby zakaźne zostały wyeliminowane dzięki poprawie warunków higienicznych, a nie dzięki szczepionkom – MIT!
Faktem jest, że poprawa higieny znacząco ograniczyła rozprzestrzenianie się chorób. Mimo to, dopiero wprowadzenie szczepień ochronnych doprowadziło do natychmiastowego i stałego spadku zachorowalności na choroby wywoływane m.in. przez wirus odry czy Haemophilus influenzae typu B (Hib). Zaprzestanie rutynowych szczepień przeciwko krztuścowi w latach siedemdziesiątych w Wielkiej Brytanii, Szwecji i Japonii, pomimo wysokiego poziomu warunków sanitarnych w tych państwach, doprowadziło do wybuchu epidemii niosących za sobą katastrofalne skutki. Świadczy to nie tylko o tym, że bez szczepionek choroby zakaźne nie zostałyby wyeliminowane, ale również pokazuje, jak ważne jest by utrzymać wysoki poziom wyszczepialności w społeczeństwie.
Szczepionki są przyczyną wzrostu zapadalności na alergie i choroby autoimmunologiczne – MIT!
Badania na dużych grupach nie wykazały związku między szczepieniem a rozwojem chorób takich jak astma, alergiczny nieżyt nosa i atopowe zapalenie skóry. Nie wykazano również związku przyczynowo-skutkowego z występowaniem u dzieci cukrzycy typu I.
Nie ma już na świecie chorób przeciwko którym szczepi się dzieci – MIT
Jedyną chorobą, która została eradykowana, czyli całkowicie zwalczona jest ospa prawdziwa. W związku z tym że na świecie nie pojawiają się już nowe przypadki zachorowań, w 1980 roku odstąpiono od sczepień przeciwko niej. Jeśli chodzi o choroby przeciwko którym obowiązują szczepienia, dane epidemiologiczne wskazują wyraźnie, że wciąż stanowią duży problem w skali świata. Choroby te bywają czasami zawleczone na teren naszego kraju (np. tak jak to miało miejsce w latach 90-tych z błonicą), dlatego istotne jest, by jak najwięcej osób było uodpornionych. Ogniska zachorowań i zgony z powodu odry w krajach europejskich w ostatnich latach pokazują jak ważne jest, by nie zaniechać szczepień nawet przeciwko chorobom nie widzianym od lat w Polsce.
Wkrótce na łamach naszej strony rozwikłamy kolejne mity o szczepionkach.
Bibliografia
http://www.who.int/vaccine_safety/initiative/detection/immunization_misconceptions/en/
https://pediatria.mp.pl/szczepieniaochronne/59132,artykul-wakefielda-wiazacy-szczepionke-mmr-zautyzmem-byl-oszustwem
https://www.mp.pl/szczepienia/ekspert/zagadnienia_rozne_ekspert/109052,szczepienia-a-przewlekle-choroby-alergiczne
http://szczepienia.pzh.gov.pl/wp-content/uploads/2018/04/Zestawienie-szczepionek-z-uwzgl%C4%99dnieniem-antygen%C3%B3w-i-substancji-pomocniczych.pdf
https://www.cdc.gov/vaccinesafety/concerns/multiple-vaccines-immunity.html
https://www.cdc.gov/vaccinesafety/concerns/sids.htm
M.M.T. Vennemann , M. Hoffgen, T. Bajanowski, H.-W. Hense, E.A. Mitchell, Do immunisations reduce the risk for SIDS? A meta-analysis. Vaccine 25 (2007) 4875–4879
